Hoe ga je om met geldzaken?

Geldzaken kunnen ingewikkeld zijn, maar een goed inzicht in je financiën is de sleutel tot een zorgeloze toekomst. Vaak ligt het niet aan het gebrek aan middelen, maar aan de manier waarop we met ons geld omgaan, dat we in financiële problemen komen. Laten we eens kijken naar enkele veelvoorkomende redenen van betalingsachterstanden en hoe we deze kunnen voorkomen door slimme gewoonten te ontwikkelen en onze financiële gezondheid te versterken.

Oorzaken van betalingsachterstanden

1. Vergeten betalingen: Ongeveer een derde van de betalingsachterstanden ontstaat simpelweg omdat mensen vergeten te betalen, ook al hadden ze de middelen. Het implementeren van geautomatiseerde systemen of herinneringen kan dit probleem verminderen.
2. Inkomensterugval: Een kwart van de mensen ervaart betalingsachterstanden door een plotselinge daling van het inkomen. Het opbouwen van een financiële buffer kan helpen om de schok op te vangen.
3. Belastingteruggave: Onverwachte belastingaanslagen of het terug moeten betalen van toeslagen zorgen bij een vijfde van de mensen voor problemen. Een beter inzicht in het belastingstelsel en regelmatige controles kunnen verrassingen voorkomen.
4. Hoge vaste lasten: Een zesde kampt met hoge vaste lasten in verhouding tot hun inkomen. Budgetteren en het opnieuw onderhandelen over contracten kunnen helpen om de lasten te verminderen.
5. Administratieve wanorde: Gebrekkig administratiebeheer kan snel leiden tot een achterstand. Goede organisatie en regelmatige controle van financiële documenten zijn essentieel.
6. Energiekosten: Hogere eindafrekeningen voor energie dan verwacht treffen één op de negen mensen. Energiebewust leven en maandelijkse voorschotten correct inschatten kunnen dit risico verkleinen.
7. Zorgkosten: Medische uitgaven kunnen financiën ontwrichten. Zorgverzekeringen en preventieve gezondheidszorg kunnen de impact verminderen.
8. Onvoorziene uitgaven: Andere onvoorziene uitgaven treffen één op de twaalf mensen. Een algemene buffer voor onverwachte kosten is hierbij van grote waarde.
9. Geschillen: Conflicten over betalingen ontstaan soms door miscommunicatie of onduidelijkheden in overeenkomsten. Open communicatie en juridische ondersteuning kunnen dit voorkomen.

Factoren die gezond financieel gedrag versterken

Financieel beheer

Het bijhouden van een kasboek en een begroting zorgt voor bewustzijn en controle over je financiën. Het helpt om een duidelijk beeld te hebben van wat je maandelijks kunt uitgeven en sparen.

Overtuigingen en houding

Houdingen zoals ‘geld moet rollen’ kunnen schadelijk zijn. Een positieve kijk op sparen en plannen is essentieel. Als je gelooft in het opbouwen van een buffer voor onverwachte kosten, is de kans groter dat je daadwerkelijk spaart.

Omgevingsfactoren

Levensveranderingen zoals huwelijk, verhuizing of baanverlies vereisen een herziening van je financiële plan. Zonder aanpassing van je uitgavenpatroon kunnen deze momenten leiden tot betalingsachterstanden.

Persoonlijke kenmerken

Je persoonlijkheid heeft grote invloed op je financiële besluitvorming. Eigenschappen zoals impulsiviteit of vrijgevigheid kunnen zowel een risico als een voordeel zijn, afhankelijk van hoe je ze inzet in relatie tot geldbeheer.

Wanneer loop je de minste risico’s?

• Je houdt je inkomsten en uitgaven bij en plant vooruit.
• Je beheert actief je administratie en houdt deze up-to-date.
• Je hebt een vorm van dagbesteding die inkomsten genereert.
• Je beschikt over een spaarrekening, ongeacht het saldo.
• Je ervaart weinig grote levensgebeurtenissen die je financiële stabiliteit kunnen beïnvloeden.
• Je hebt een positieve houding en bent niet gevoelig voor onmiddellijke bevrediging en luxe.

Erkenning van de problemen en het tijdig zoeken van hulp zijn cruciaal voor het oplossen van financiële problemen. Of ga alvast zelf aan de slag. Het is belangrijk om te onthouden dat 23% van de mensen met zware betalingsachterstanden gelooft dat ze geen hulp nodig hebben. Echter, zelfoverschatting kan leiden tot grotere problemen.

Bron: T. Madern, A. van der Schors, Nibud, 2012, “Kans op financiële problemen