Deze schulden ontstaan doordat mensen onbewust of bewust teveel uitkering of toeslagen hebben aangevraagd en ontvangen of meer energie hebben verbruikt dan ingeschat en dit terug moeten betalen. Het kan gaan om werken naast een uitkering of samenwonen terwijl dit niet is doorgegeven aan de uitkeringsinstantie komt voor.
Het kan ook zijn dat je in de schulden komt door bureaucratie of door anderen. Als de overheid fouten maakt, als er onenigheid is wie de aanvraag moet behandelen of bij een lange verwerkingstijd van je aanvraag of wijziging, kan dit net de druppel zijn waardoor je je rekeningen niet op tijd kunt betalen. Of misschien is je ex-partner onvindbaar en word jij, als mede ondertekenaar, juridisch aansprakelijk gesteld voor de gehele schuld.
Deze mensen doen er goed aan te gaan sparen voor een buffer van zes maanden om wachttijden te kunnen overbruggen en onverwachte terugbetalingen te kunnen doen en kennis op te doen over het doen van aanvragen en wijzigingen. Slachtoffers van anderen moeten hulp zoeken om te kijken of het geld teruggehaald kan worden bij de ander en/of leren hoe ze dit in de toekomst kunnen voorkomen en de schulden gaan aflossen (eventueel via een sanering).